Johann Karl Friedrich Gauss (1777-1855) - niemiecki matematyk, mechanik, fizyk, astronom i geodeta. Jeden z największych matematyków w historii ludzkości nazywany „królem matematyków”.
Laureat medalu Copleya, członek zagraniczny Szwedzkiej i Petersburskiej Akademii Nauk, Angielskiego Towarzystwa Królewskiego.
W biografii Gaussa jest wiele interesujących faktów, które omówimy w tym artykule.
Tak więc przed tobą biografia Karla Gaussa.
Biografia Gaussa
Karl Gauss urodził się 30 kwietnia 1777 roku w niemieckim mieście Getynga. Dorastał i wychowywał się w prostej, niepiśmiennej rodzinie.
Ojciec matematyka, Gebhard Dietrich Gauss, pracował jako ogrodnik i murarz, a jego matka, Dorothea Benz, była córką budowniczego.
Dzieciństwo i młodość
Niezwykłe zdolności Karla Gaussa zaczęły się pojawiać już w młodym wieku. Kiedy dziecko miało zaledwie 3 lata, opanował już czytanie i pisanie.
Ciekawostką jest to, że w wieku 3 lat Karl poprawił błędy ojca, odejmując lub dodając liczby.
Chłopiec z zadziwiającą łatwością wykonywał w głowie różne obliczenia, bez uciekania się do liczenia i innych urządzeń.
Z biegiem czasu Martin Bartels został nauczycielem Gaussa, który później uczył Nikołaja Łobaczewskiego. Natychmiast dostrzegł niespotykany talent dziecka i był w stanie zapewnić mu stypendium.
Dzięki temu Karl zdążył ukończyć kolegium, w którym studiował w latach 1792-1795.
W tym czasie biografia młodego człowieka interesowała się nie tylko matematyką, ale także literaturą, czytając dzieła angielskie i francuskie w oryginale. Ponadto doskonale znał łacinę, w której napisał wiele swoich dzieł.
W latach studenckich Karl Gauss dogłębnie badał dzieła Newtona, Eulera i Lagrange'a. Nawet wtedy był w stanie udowodnić prawo wzajemności reszt kwadratowych, czego nawet Euler nie potrafił.
Facet prowadził też badania z zakresu „normalnego rozkładu błędów”.
Działalność naukowa
W 1795 roku Karl wstąpił na Uniwersytet w Getyndze, gdzie studiował przez 3 lata. W tym czasie dokonał wielu różnych odkryć.
Gauss był w stanie skonstruować 17-gradowy z kompasem i linijką i rozwiązał problem konstruowania regularnych wielokątów. Jednocześnie lubił funkcje eliptyczne, geometrię nieeuklidesową i kwaternionów, które odkrył 30 lat przed Hamiltonem.
Podczas pisania swoich dzieł Karl Gauss zawsze szczegółowo wyjaśniał swoje myśli, unikając abstrakcyjnych sformułowań i wszelkich niedopowiedzeń.
W 1801 roku matematyk opublikował swoje słynne dzieło Arithmetic Investigations. Obejmował szeroki zakres dziedzin matematyki, w tym teorię liczb.
W tym czasie Gauss został adiunktem na Uniwersytecie w Brunszwiku, a później został wybrany członkiem korespondentem Petersburskiej Akademii Nauk.
W wieku 24 lat Karl zainteresował się astronomią. Studiował mechanikę nieba, orbity mniejszych planet i ich perturbacje. Udało mu się znaleźć sposób na określenie elementów orbity z 3 pełnych obserwacji.
Wkrótce o Gaussie zaczęto mówić w całej Europie. Wiele państw zaprosiło go do pracy, w tym Rosja.
Karl został awansowany na profesora w Getyndze, a także został mianowany szefem Obserwatorium w Getyndze.
W 1809 roku mężczyzna ukończył nową pracę zatytułowaną „Teoria ruchu ciał niebieskich”. W nim szczegółowo opisał kanoniczną teorię wyjaśniania perturbacji orbitalnych.
W następnym roku Gauss otrzymał Nagrodę Paryskiej Akademii Nauk i Złoty Medal Royal Society of London. Jego obliczenia i twierdzenia były używane na całym świecie, nazywając go „królem matematyki”.
W kolejnych latach swojej biografii Karl Gauss dokonywał kolejnych odkryć. Przestudiował szeregi hipergeometryczne i wydał pierwszy dowód głównego twierdzenia algebry.
W 1820 roku Gauss zbadał Hanower, używając swoich innowacyjnych metod rachunku różniczkowego. W rezultacie został założycielem najwyższej geodezji. W nauce pojawił się nowy termin - „krzywizna Gaussa”.
Jednocześnie Karl położył podwaliny pod rozwój geometrii różniczkowej. W 1824 roku został wybrany zagranicznym członkiem Petersburskiej Akademii Nauk.
W następnym roku matematyk odkrywa zespolone liczby całkowite Gaussa, a później publikuje kolejną książkę „O nowym ogólnym prawie mechaniki”, która zawiera również wiele nowych twierdzeń, pojęć i podstawowych obliczeń.
Z biegiem czasu Karl Gauss spotkał młodego fizyka Wilhelma Webera, z którym studiował elektromagnetyzm. Naukowcy wynaleźli telegraf elektryczny i przeprowadzili serię eksperymentów.
W 1839 roku 62-letni mężczyzna nauczył się rosyjskiego. Wielu jego biografów twierdzi, że opanował rosyjski, aby studiować odkrycia Łobaczewskiego, o którym bardzo dobrze mówił.
Później Karl napisał 2 prace - „Ogólna teoria sił przyciągania i odpychania działających odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu odległości” oraz „Badania dioptrii”.
Koledzy Gaussa byli zdumieni jego niesamowitymi wynikami i talentem matematycznym. W każdej dziedzinie, w której pracował, był w stanie wszędzie dokonywać odkryć i ulepszać już istniejące osiągnięcia.
Karl nigdy nie publikował pomysłów, które uważał za „surowe” lub niedokończone. Ze względu na to, że opóźniał publikację wielu własnych odkryć, wyprzedzał innych naukowców.
Jednak szereg osiągnięć naukowych Karla Gaussa uczynił go postacią nieosiągalną w dziedzinie matematyki i wielu innych nauk ścisłych.
Na jego cześć nazwano jednostkę do pomiaru indukcji magnetycznej w układzie CGS, czyli układ jednostek do pomiaru wielkości elektromagnetycznych, a także jedną z podstawowych stałych astronomicznych - stałą Gaussa.
Życie osobiste
Karl ożenił się w wieku 28 lat z dziewczyną o imieniu Johanna Osthof. W tym małżeństwie urodziło się troje dzieci, z których dwoje przeżyło - syn Józef i córka Minna.
Żona Gaussa zmarła 4 lata po ślubie, krótko po urodzeniu trzeciego dziecka.
Kilka miesięcy później naukowiec poślubił Wilhelminę Waldeck, przyjaciółkę jego zmarłej żony. W tym związku urodziło się jeszcze troje dzieci.
Po 21 latach małżeństwa Wilhelmina zmarła. Gaussowi ciężko było opuścić ukochaną, w wyniku czego zapadła na ciężką bezsenność.
Śmierć
Karl Gauss zmarł 23 lutego 1855 roku w Getyndze w wieku 77 lat. Za swój ogromny wkład w naukę monarcha Hanoweru, Jerzy 5, nakazał wybicie medalu przedstawiającego wielkiego matematyka.